Homeros

Homerus (Grieks Homèros), de eerste nationale dichter van de Grieken, in de oudheid ook wel kortweg de Dichter genoemd. Over zijn persoon is vrijwel niets met zekerheid bekend. Al in de klassieke oudheid was hij een ‘sage-gestalte’, als zodanig wordt hij behandeld in een volksboek van de historicus Herodotus. Het enige ‘vaststaande’ feit dat over Homerus bekend is, is dat hij blind was, maar gezien de uitvoerige beschrijvingen van omgeving, kleding en weersgesteldheid in bijvoorbeeld de Ilias kan die blindheid óók een mystificatie zijn. Hij zou rond 800 v.Chr. in Klein-Azië gewoond en geschreven hebben. Ter illustratie van zijn beroemdheid: maar liefst zeven steden beroemden zich op de eer van zijn geboorte.
Op naam van Homerus staan de twee grootste epische gedichten van de wereldliteratuur: de Ilias en de Odyssee. Evenals bijvoorbeeld Shakespeare is de persoon van Homerus al eeuwenlang onderwerp van studie: beide gedichten zouden onmogelijk door één persoon geconcipieerd kunnen zijn. Homerus’ werken zijn van niet te overschatten invloed geweest op talloze literaire werken in de gehele wereld en hebben ook verder als inspiratiebron gediend voor onnoemelijk veel kunstwerken van uiteenlopende aard.
De Ilias vertelt het verhaal van de beroemdste oorlog uit de Griekse mythologie. We lezen over de laatste dagen van de lange strijd om de stad Troje, die al tien jaar lang zonder succes belegerd wordt door de Grieken. Het is een dramatisch epos waarin de gevechten dienen als achtergrond voor het thema: de wrok van de held Achilles en zijn keuze tussen leven en roem.
De Odyssee zou wel eens het meest gelezen gedicht aller tijden kunnen zijn. Zelfs wie het nooit in zijn geheel gelezen heeft, kent wel een van de fantastische avonturen van de listige Odysseus, de gekwelde en door het lot getarte Griekse held die na de val van Troje jaren moest rondzwerven voor hij zijn vrouw, zoon en vaderland zou terugzien. Het gedicht is zo beroemd dat het spreekwoordelijk geworden is: een lange, moeizame tocht (fysiek of mentaal) wordt algemeen aangeduid als een ‘odyssee’

Foto: Homeros in het British Museum, London